شهر الکترونیکی عبارت از شهری است که اداره امور شهروندان شامل خدمات و سرویس های دولتی و سازمان های بخش خصوصی به صورت برخط (online) و به صورت شبانه روزی و در هفت روز هفته باکیفیت و ضریب ایمنی بالا و با بهره گیری از ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و کاربردهای آن انجام می شود. شهر الکترونیکی ما را از دنیای تک بعدی شهرهای سنتی و

امروزی خارج کرده و به دنیای جدیدی راهنمایی خواهد کرد، دنیایی دوبعدی که دستاورد فناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات می باشد. در گذر این زمان و در این حرکت روبه جلوی فناوری ما در آینده ای نه چندان دور دنیای سه بعدی را شاهد خواهیم بود که حتی تصور آن در حال حاضر برایمان ناممکن است. برای بررسی شهرهای مجازی لازم است ابتدا به طبیعت آنها پرداخته و سپس به سراغ نحوه ساخت این گونه از شهرها خواهیم پرداخت.

آشنایی با مفهوم شهر مجازی (virtual Cities)و شهرالکترونیکی E-CITY

امروزه بحث توسعه شهرها به شبکه جهانی نیز سرایت کرده است شهرها و شهرک های جدید هر روز در فضای مجازی ساخته می شوند که مصالح آن ها از خشت و ملات نیست، بلکه بیت های رایانه ای است. این شهرهای الکترونیکی با عنوان شهرهای مجازی (virtual Cities) شناخته می شدند.

در هر لحظه چندین هزار نفر مشغول استفاده از این شهرهای مجازی جهت انجام کارهای خود از سراسر جهان هستند. کارهایی مانند خرید، فروش، مسافرت، استراحت، مسابقه و غیره. شهرها در تعریف عام آن مراکز جغرافیایی تجمع انسان ها و خدمات است به همین دلیل است که نحوه چیدمان عناصر شهری و شکل امروزی شهرنشینی برای مردم بسیار آشناست و با آن رابطه ای نزدیک برقرار می کند در نتیجه شهرهای مجازی می توانند مدل بسیار خوبی از تمام اطلاعات و خدماتی باشند که در شهرهای حقیقی وجود دارد. این شهرها را می توان کانون های الکترونیکی نامید که حتی انسان های ساکن کوچه و پس کوچه را نیز بر روی صفحه نمایش رایانه شما به تصویر می کشند. برای بررسی شهرهای مجازی لازم است ابتدا به طبیعت آنها پرداخته و سپس به سراغ نحوه ساخت این گونه از شهرها خواهیم پرداخت.

در شروع هزاره سوم می توان فناوری اطلاعات و ارتباطات رابه عنوان اصلی ترین محور تحول و توسعه بیان کرد که دستاوردهای ناشی از آن نیز در زندگی مردم اثرگذار است . دراین راستا وجود شهرهای الکترونیکی و اینترنتی در هر کشوری می تواند زمینه حضور منطقی، علمی و اقتصادی این پدیده با ارزش را فراهم آورد و توان علمی و قدرت کشورها را در تولید، توزیع و استفاده از دانش نشان دهد.

اکنون اینترنت به عنوان گسترده ترین و غنی ترین منبع اطلاعاتی در جهان مطرح است و امکان دسترسی به آخرین اطلاعات را در حوزه های مختلف ممکن می سازد و به عنوان وسیله ای ارتباطی با قابلیت های گستردگی ارزان بودن و در دسترس بودن سبب افزایش سطح آگاهی انسان ها و همچنین کاهش هزینه های ارتباطی شده است. دراین بین پدیده شهر الکترونیک اگرچه در جهان پدیده ای نو و جدید است و تنها یک دهه ازعمر آن می گذرد اما به دلیل قابلیت ها و مزایای فراوانی که دارد مورد توجه بسیاری از کارشناسان و متخصصان IT و شهری شده است. این پدیده را می توان هدیه فناوری اطلاعات و ارتباطات برای بشر دانست که نویددهنده محل زندگی بهتر برای کار، تفریح ، سرگرمی ، یادگیری و زندگی دسته جمعی در جوامع است.

شهرهای الکترونیکی چیست

شهر الکترونیکی عبارت از شهری است که اداره امور شهروندان شامل خدمات و سرویس های دولتی و سازمان های بخش خصوصی به صورت برخط (online) و به صورت شبانه روزی و در هفت روز هفته باکیفیت و ضریب ایمنی بالا و با بهره گیری از ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و کاربردهای آن انجام می شود. شهر الکترونیکی ما را از دنیای تک بعدی شهرهای سنتی و امروزی خارج کرده و به دنیای جدیدی راهنمایی خواهد کرد، دنیایی دوبعدی که دستاورد فناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات می باشد. در گذر این زمان و در این حرکت روبه جلوی فناوری ما در آینده ای نه چندان دور دنیای سه بعدی را شاهد خواهیم بود که حتی تصور آن در حال حاضر برایمان ناممکن است.

فعالیت های شهر الکترونیکی

بسیاری از فعالیت هایی که در شهرهای عادی انجام می شود قابلیت پیاده سازی و اجرا در شهر الکترونیکی را دارد و به جرأت می توان گفت که این فعالیت ها در شهرهای الکترونیکی بسیار راحت تر از نمونه های فیزیکی آن خواهد بود. این مجموعه از فعالیت ها را می توان به گروه های زیر تقسیم کرد:

?) فعالیت های اداری: مانند ثبت اسناد و املاک ، درخواست گذرنامه و غیره

?) فعالیت های بانکی : پرداخت قبوض، برداشت پول از حساب، انتقال پول، اعلام وصول و برگشت چک

?) فعالیت های تجاری: خرید و فروش کالا، موسیقی ، فیلم ، خرید بلیت هتل ها و هواپیماها

?) فعالیت های تفریحی : بازی های رایانه ای، بازدید از موزه ها و پارک ها، انجام مسافرت های مجازی

?) فعالیت های علمی : انجام تحقیقات علمی ، جست و جوی مقالات علمی ، استفاده از منابع کتابخانه ها، انتشار و چاپ کتاب های الکترونیکی

?) دریافت اطلاعات : شامل اخبار، روزنامه ها، نشریات، ترافیک شهری، ساعات ورود و خروج قطارها بدون خارج شدن از منزل و یا محل کار

?) فعالیت های آموزشی : ثبت نام و رفتن به کلاس های مجازی و امتحانات مجازی - کسب مدارک معتبر بین المللی

?) فعالیت های گردشگری: رزرو بلیت و هتل - رزرو اتومبیل در مقصد، انتخاب بهترین شهرها و مکان های تاریخی و مسافرتی برای گردشگری

?) فعالیت های درمانی : مراجعه به پزشک و دریافت دستورالعمل های درمانی و پزشکی ، مشاوره با پزشک خانوادگی بدون نیاز به حضور فیزیکی درمطب

??? فعالیت های تصمیم گیری: انتخاب بهترین مکان برای مسافرت با توجه به وضعیت رزرو هتل ها و قطارها، انتخاب بهترین مسیر برای رفتن به نقطه ای دیگر از شهر

انواع شهرهای مجازی

می توان انواع مختلف شهرهای مجازی را به ?دسته زیر تقسیم کرد:

شهرهای مجازی ساده

صفحاتی اینترنتی که مدعی شهر مجازی هستند اما ماهیت آنها صرفاً در راهنمایی ها و مجموعه های دسته بندی شده ای از اطلاعات است . این صفحات تنها برای دست یافتن به مقاصد تبلیغاتی و ترویج صنعت توریسم راه اندازی شده و ارائه کننده شکل و ظاهر شهرهای مجازی نیستند، به عنوان نمونه ای از این شهرها می توان به سایت www.brighton.co.uk اشاره ای کرد.

شهرهای مجازی مسطح

این گروه از شهرها را شهرهای مجازی مسطح می نامند که از نقشه های شهری و ساختمانی برای نمایش اطلاعات مورد نظر خود استفاده می کنند. از شهرهای مسطح می توان به بولونیا اشاره کرد که دارای صفحه ای اینترنتی به عنوان شهری مجازی است و از نقشه و مشخصه های زمینی و ساختمانی شهر به صورت گرافیکی بهره گرفته و شهری مسطح بنا کرده است.

شهرهای مجازی سه بعدی

?- دسته دیگر شهرهای مجازی ، شهرهای مجازی سه بعدی هستند که با استفاده از فناوری حقیقت مجازی به مدل سازی ترکیب شهرها و با درجات نزدیک و یا دور به واقعیت می پردازند و بعضی از این گونه شهرها بسیار به واقعیت شهر فیزیکی نزدیک هستند.

شهرهای واقعی مجازی

این گروه را می توان شهرهای واقعی مجازی نامید که بسیار به شهرهای واقعی نزدیک هستند و مدل هایی واقعاً واقع گرایانه تلقی شده اند و شما با حرکت در میان کوچه های شهر حس حرکت در شهری واقعی را خواهید داشت. برای تحقق بخشیدن به این امر، شهر مجازی باید دارای ظاهری واقعی و دارای تنوع خدمات و کارکردها باشد و ازتمامی امکانات یک شهر واقعی بهره بگیرد و ازهمه مسائل مهمتر بستر مناسبی برای انجام تعاملات اجتماعی در میان شهروندان باشد تا رغبت حضور شهروندان در شهر مجازی بیشتر شده و درصد مشارکت شان نیز بیشتر شود.